Kedi nanesi, internette gördüğünüz şapşal kedi videolarının genellikle baş kahramanıdır. Catnip, yani kedi nanesinin, kediler üzerinde adeta onları sarhoş eden bir etkisi vardır. Birçok kedi ebeveyni, kedilerine kedi nanesini koklatarak veya yedirerek denetirler. Bunun sonucunda kedi ebeveynleri, kedigil dostlarının kedi nanesini yiyerek, koklayarak, etrafında yuvarlanmalarına ya da sadece kedi nanesinin kıyısına sakince uzanmalarına şahit olurlar. Peki kedi otunun kedilere etkisi tam nasıl bir şeydir ki kedileri bu denli çıldırtır?
Kedi Nanesi Nedir?
Catnip, bilimsel adı Nepata cataria olan, nanegil familyasına ait bir bitkidir. İçeriğinde aktif olarak birçok ev kedisini farklı şekillerde etkileyen nepetalactone maddesi bulunur. (Eğlenceli bir bilgi: Kedi nanesi aslanlar ve kaplanlar gibi büyük kedileri de etkiler.) Bitki, bu kimyasalı (nepetalactone) yapraklarını, köklerini ve çekirdeklerini kaplayan mikroskobik kabarcıklarda üretir. Bu kabarcıklar patladığında havaya nepetalactone salgılar. İşte bu sebepten ötürü kedinizi, bitkiyi daha çok nepetalactone salgılaması için ısırırken gözlemleyebilirsiniz.
Esasen Avrupa ve Asya çıkışlı olsa da kedi nanesini ülke genelinde yabani otlar içerisinde, yol ve otoban kenarlarında görebilmeniz de mümkündür. Kedi otunu grimsi yeşil kalp şeklindeki çentikli yapraklarından, kalın köklerinden ve etrafını kaplayan kabarık tüylerden tanıyabilirsiniz.
Kedi Otunun Kedilere Etkisi Nedir?
Birçok uzman, nepetalactone’un kedigilleri çektiğini ve kedilerin bu kimyasala tepki vermesini sağladığına inanıyor. Kediler kedi nanesini bir kere kokladıktan sonra kedi otuna sürtünmeye, tekmelemeye, çiğnemeye ve bitkinin yapraklarına gizlenmiş yağları ortaya çıkarmak için içinde yuvarlanmaya başlar. Kedi nanesinin kokusu, kedinin burnuna giriş yaptıktan sonra nazal boşlukta uzanan duyu sensörlerini alıcı sinirlere bağlar. Böylelikle de beyinde duygu ve davranışları kontrol eden farklı kısımları harekete geçirmiş olur. Bu etkiler genelde 10 ila 15 dakika gibi kısa bir süre diliminde etkisini kaybeder. Kedi otunu kullanılma dozu ve kedinizin tüketim şekli de kedi nanesinin etki süresini değiştirmektedir. Kediniz kedi nanesini ne kadar çok tüketir ve koklarsa, kedi nanesindeki kimyasalların etkisini de bir o kadar fazla hissedecektir.
Kediler genelde kedi otuna koklama, yalama, yeme, üstünde yuvarlanma veya yanaklarına sürtme gibi tepkiler verirler. Kedilerin bir kısmı kedi nanesi sayesinde gerinme, ağızlarının suyu akma, zıplamak gibi hiperaktif tavırlar sergilerken diğer bir kısmı ise oldukça yumuşak bir ruh haline bürünebilir. Kedinin bu davranışları sergilemesi koku duyusu sisteminin bir sonucudur. Kediniz yeteri kadar kokladıktan sonra ottan sıkılıp uzaklaşabilir. Bazı kediler birkaç saat tepki göstermeyebilir. Bazı kediler ise kedi nanesine hiç tepki göstermeyebilir. Tepki göstermesi tamamen kalıtımsaldır. American Chemical Society uzmanlarına göre her 3 kediden biri nepetalactone maddesine karşı hassasiyete kalıtımsal olarak sahip değildir. Ayrıca yavru kediler de 3 ila 6 aylık olduktan sonra kedi otuna tepki verme yetisini geliştirmiş olurlar.
Kedi Nanesi Kediler İçin Zararlı Mı?
Kediler kedi nanesine adeta bayılırlar. Kedi nanesinin kedilerin beyninde doğrudan güçlü bir etkisi yoktur. Kedi nanesi, yalnızca kedilerin koku duyularını uyarır ve bir süreliğine keyifli vakitler geçirmesini sağlar. Yani kedi nanesi kediler için tamamen güvenlidir, kedi nanesi zararlı değildir ve kullanılmasında hiçbir sakınca yoktur.
Kedi Otu Kediler İçin Nasıl Kullanılır?
Kedi otu genelde kedileri keşfetmeye ve oynamaya teşvik etme amacıyla kullanılır. Fakat kedi otu eğitim amacıyla da kullanılabilir. Kedinizin tırmalama tahtasına bir miktar dökerek tırnaklarını törpülemesini teşvik edebilir, taşıma çantasına koyarak da kedinizin çantanın içine girmesini sağlayabilirsiniz. Yani kedi otunu, kedinizin kullanmasını istediğiniz eşyalar üzerinde kullanarak kediniz üzerinde öğretici bir etki yaratabilirsiniz. Kedi nanesini veteriner kliniklerinde, barınaklarda, koruyucu aile evinde veya kendi evinizde kullanarak kedilerin stres düzeylerinde gözle görülebilir bir azalma sağlayabilirsiniz. Kedi otu kediler için zararlı değildir. Fakat nadir olarak aşırı kullanımlarda kusmaya veya ishale sebebiyet verebilir. Bu gibi durumlarda kedi otu miktarını azaltmanız gerekebilir.
Kedi otu otunu oyuncaklarla kullanarak kedinizi mutlu edebilirsiniz. Birkaç oyuncağı alın, kitli bir poşet ya da bir kavanozun içine bir miktar kedi otuyla birlikte koyun. Bir süre içinde bekleterek kedi otunun kokusunun oyuncağa sinmesini sağlayın. Böylelikle kedinize yeni bir eğlenceli oyuncak sağlamış olursunuz. Kedi otlu oyuncakları ve kurutulmuş hazır kedi otlarını birçok petshoptan ya da internetten temin edebilirsiniz. Kurutulmuş kedi otu taze kedi otu kadar nepetalactone yağları içermese de güçlü kokusu sayesinde kediler üzerinde etkilidir.
Size daha güzel bir tavsiyemiz var: kendi kedi otunuzu yetiştirin. Kedi nanesini yetiştirmek çok kolaydır ve tohumlarını çok kolay temin edebilirsiniz. Kedi oyunu, bahar aylarında ekmek en iyi seçenektir, kumlu toprak ve bol güneş ışığı ister. Topladığınız kedi otunuzu hava geçirmez bir saklama kabında buzlukta muhafaza edebilirsiniz.
Bu içeriğin oluşturulmasında Purina ve Wikipedia gibi kaynaklardan yardım alınmıştır. Çelişkili ifadeler titizlikle araştırılmış ve tüm şüpheler giderilmiştir. Size kediler hakkında güvenilir bilgiler sunmaktan gurur ve mutluluk duyuyoruz. Aşağıdaki bağlantıya tıklayarak daha fazla kedi rehberine ulaşabilirsiniz.
İlgili bağlantı: https://kedirehberi.com/kedi-bakimi/
%20Nedir?%20Kedi%20Nanesi%20Ne%20%C4%B0%C5%9Fe%20Yarar?){kind=link}