Kedinizi hiç esnerken izlediniz mi? Kediler esnerken ağızları o kadar geniş açılır ki, kedinizin tüm dişlerini teker teker sayabilirsiniz. Esnerken suratları tatlı bir hale bürünen kediler, bu konuda bazı kedi ebeveynlerini meraklandırabiliyor. Kediler, pek çok farklı duruma bağlı olarak esneme hareketini gerçekleştirebiliyorlar. Öyle ki, bir kedinin hayatı boyunca ortalama 100.000 kez esnediği söylenir.
Kediler neden esner sorusuna yanıt bulmak ve kedilerin neden esnediğini öğrenmek için aşağıdaki başlıkları inceleyebilir, sevimli dostunuzun bir gizemini daha aydınlığa çıkarabilirsiniz.
Kediler Neden Esner?
Kedilerin esnemesindeki en temel sebep; kandaki oksijenin düşmesidir. Kediler de tıpkı bizler gibi esneyerek aslında derin bir nefes alır, vücutlarındaki karbondioksiti salar ve kandaki oksijen oranını artırmayı amaçlarlar.
Ancak dediğimiz gibi, bu yalnızca en temel sebebi. Söz konusu kediler neden esner sorusu olduğunda verilebilecek pek çok teorik yanıt bulunuyor. Bu teorilerden bazıları bilim tarafından desteklenirken, bazıları ise yalnızca bir varsayımdan öteye gitmiyor. Kedilerin kanlarındaki oksijen oranını artırmak için esnediği yaygın ve bilinen bir gerçek olsa da bu teori yine de kedilerin ansızın esnediği garip anları açıklamaya yetmiyor.
Kediler oyun oynarken, yeni uyanmış ya da uyumaya hazırlanıyorken, güneşleniyorken, dinleniyorken ve hatta bazen yemek yerken dahi esneyebiliyorlar. Biz insanlar ise yalnızca ya çok uykulu olduğumuzda ya da çok sıkıldığımızda esniyoruz. Yani bu noktada kediler neden esner sorusunu tek bir cümleyle yanıtlamak aslında çok daha mümkün olmuyor. Ancak kedilerin neden esnediği ile ilgili bazı teoriler bulunuyor, işte karşınızda kediler neden esner sorusunun tam 6 farklı yanıtı:
1. Kandaki Oksijen Oranını Artırmak İçin
Tıpkı biz insanlarda da olduğu gibi kedilerde de zamanla kandaki oksijen seviyesi azalır ve karbondioksit seviyesi artar. Ağzı kocaman açmak suretiyle gerçekleştirilen bir esneme hareketi, hem insanlarda hem de kedilerde derin bir nefes vermeye ve aynı zamanda derin bir nefes almaya neden olur. Böylelikle hızlı bir karbondioksit salımı gerçekleştirilirken, aynı şekilde hızlı bir oksijen yüklemesi yapılır.
2. Uykuları Geldiği İçin
Kediler, uykuları geldiklerinde esneme eğiliminde olurlar. Biz insanlar uyku sebebiyle esnediğimizde, bir süre sonra uykusuzluğu dayanamayıp genellikle uyumayı tercih ederiz. Ancak uykusu gelen bir kedi sık sık esniyor ve uykuya dalmıyorsa; bu kedinin uyumak istemediği anlamına gelir. Esneme hareketiyle kandaki oksijen oranını artırır ve bilincinin açık olmasını sağlar. Kedilerin uykuya direnmeleri genellikle stresle bağlantılıdır. Eğer kedi kendini güvende hissetmiyor ve bir şeyden tedirgin oluyorsa, uykusu geldiğinde esneme hareketi yaparak beyninin uykuya dalmasını engelleyecektir.
3. Sakinleşmek İçin
Kedilerin bu esneme hareketi biz insanlarda pek görülmez. Kediler, stresli ya da tedirgin hissettiklerinde ağızlarını kocaman açarak esneyebilirler. Böylelikle yine kandaki oksijen oranını artırır ve bilinçlerinin daha açık olmasını sağlarlar. Derin bir nefes almak, kedilerden köpeklere kadar neredeyse tüm canlılar için sakinleştirici ve olumlu bir eylemdir. Aslında esneme hareketi, temelde nefes almak için gerçekleştirilen bir eylem olduğundan kedilerin kendilerini sakinleştirmek için esnemeleri oldukça olağandır. Ancak bu yalnızca bazı veteriner ve hayvan davranış bilimciler tarafından ortaya atılmış bir teoridir. Yani bu konuda herhangi bir araştırma yapılmamıştır, tüm bulgular gözlemlere dayalıdır.
4. Sıkıldıkları İçin
Tıpkı biz insanlar gibi, kediler ve köpekler de zaman zaman sıkıldıkları için esneyebilirler. Kediniz salonun ortasında durmuş etrafa boş boş bakıyorken esniyorsa, bu muhtemelen onun sıkıldığını işaret eden bir harekettir.
5. İletişim İçin
Eğer evinizde birden fazla kedi varsa, kedileriniz muhtemelen zaman zaman oyun oynuyor ve bu oyun çok da şiddetli olmayan bir kavgaya dönüşüyordur. Bu, kediler için oldukça olağan bir durumdur. Çünkü kedi ve köpeklerde, aynı ortamda yaşayan hayvanlar arasında mutlaka birinin otoriter olması gerekir. Kedilerin oyunları da çoğu zaman otorite sebebiyle çok ciddi olmayan kavgalara dönüşebilir. Kedileriniz hırçın bir oyundan sonra birbirlerine karşı esniyorlarsa, bu aslında bir beyaz bayrak anlamı taşır. Ancak burada bir teslimiyet söz konusu değildir, esneyen kedi yalnızca ortamdaki gerginliği azaltmak ve karşısındakine “ben senin için bir tehdit değilim” sinyalleri vermek istiyordur.
Kediler Neden Esneme Hareketi Yapar?
Söz konusu esneme olduğunda, klasik esneme ile esneme ve gerilme hareketi bazı durumlarda kedi ebeveynleri tarafından karıştırılabilir. Kelime benzerliği sebebiyle bu iki hareket karıştırılsa da aslında birbirlerinden oldukça farklıdır. Klasik esneme hareketinin birden çok anlamı var iken esneme – gerilme olarak adlandırdığımız hareketin ise temelde yalnızca tek bir işlevi vardır.
Kediler, uzun süre uyuduktan ya da sabit bir noktada yattıktan sonra vücutları rahatlamaya ve buna bağlı olarak kan basıncı düşmeye başlar. Uykuda olan bir kedi, uyanık bir kediye oranla daha kısa ve daha az nefes alacağından, kandaki oksijen miktarı düşerken karbondioksit oranı artar.
Kediler, esneme hareketi yaparak tüm kaslarını esnetmek ve germek suretiyle vücutlarındaki kan basıncını artırırlar. Böylelikle hem kaslara hem de beyne giden kan miktarı önemli miktarda artmış olur. Buna bağlı olarak, kediler daha hızlı uyanabilir ya da daha fazla uyanık kalabilirler.
Kedilerin kasları gerildiğinde ve hareket etmeye başladığında, kedilerin hareketsiz kaldığı süre boyunca vücutlarında biriken karbondioksit ve laktik asit vücuttan daha hızlı atılır.
Kedilerin gerilme ve esneme hareketi hakkında daha fazla detay öğrenmek isterseniz, Kediler neden masaj yapar? isimli içeriğimizi inceleyebilirsiniz.
Görüldüğü üzere kedilerin ağızlarını açarak yaptığı esneme hareketi birden fazla anlama ve işleve sahipken, gerilerek yaptıkları esneme hareketi ise onların vücutlarını daha hızlı uyandırmaya ya da daha fazla uyanık tutmaya yarar. Kediler neden esner sorusunu yanıtladığımıza göre, artık kedinizin bu hareketini takip ederek size ne anlatmaya çalıştığını anlayabilir ve ayrıca onun ruh hali hakkında daha fazla bilgi sahibi olabilirsiniz.
Eğer yeni bir eve taşındıysanız, ailenize yeni bir birey ya da yeni bir hayvan katıldıysa ya da kedinizin bir sağlık problemi varsa; çok sık esnediği halde uykuya dalmayı reddediyor olabilir. Bu, kedinizin aşırı stres altında olduğunu işaret eder. Bu gibi durumlarda kesinlikle veteriner hekiminize danışmanız gerekir.
Kaynaklar:
https://www.livescience.com/54480-why-do-cats-stretch
https://www.peta.org/living/animal-companions/feline-body-language-tip/
